Instytut Inżynierii Rolniczej
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Katedra Maszynoznawstwa (1950-1959) 

 

Początki dzisiejszego Instytutu Inżynierii Rolniczej Akademii Rolniczej we Wrocławiu sięgają roku 1946, kiedy prof. Czesław Kanafojski oraz prof. Roman Fąfara rozpoczęli organizację Katedry Maszynoznawstwa Rolniczego na Uniwersytecie Wrocławskim oraz Katedry Budowy Maszyn Rolniczych na Politechnice Wrocławskiej. Te dwie jednostki stanowiły podstawę Katedry Maszynoznawstwa Rolniczego, która rozpoczęła działalność dydaktyczną w roku akademickim 1950/51 na Wydziale Rolnictwa (jeszcze w ramach Uniwersytetu Wrocławskiego).
  Profesor Czesław Kanafojski urodził się 22 marca 1898 r. w Kozłówce na Ukrainie. Działalność naukową rozpoczął w 1927 r., na rok przed otrzymaniem dyplomu inżyniera na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej. Po jego uzyskaniu został starszym asystentem w Katedrze Maszynoznawstwa Rolniczego. Była to praca dosłownie pionierska, gdyż nie istniała żadna kadra, a produkcja maszyn rolniczych w kraju zniszczonym wojnami była znikoma. Doceniając znaczenie gruntownej znajomości teorii i praktyki, uzupełniał ciągle własne wykształcenie. Odbywał staże naukowe w Austrii, Francji i Niemczech.

Nawiązał także ścisłe kontakty z wybitnymi naukowcami z dziedziny budowy maszyn rolniczych. W 1933 r. uzyskał na SGGW stopień naukowy doktora nauk rolniczych za pracę dotyczącą badań odkształceń i oporów gleby. Była to pierwsza praca naukowa dotycząca tych zagadnień. W dwa lata później uzyskuje w tej samej uczelni stopień doktora habilitowanego.

W 1936 r. Czesław Kanafojski uzyskał stanowisko docenta, a w 1938 został powołany na kierownika Katedry Maszynoznawstwa Rolniczego Politechniki Lwowskiej. Wojna przerwała działalność naukową Profesora, ale działalność dydaktyczną kontynuował On dalej przez okres okupacji w ramach tajnego nauczania.

W 1945 r. C. Kanafojski objął Katedrę Maszynoznawstwa Rolniczego w SGGW w Warszawie, gdzie rok później nadano Mu stopień profesora nadzwyczajnego. W tym też roku zorganizował przy katedrze Stację Doświadczalną Ciągników i Maszyn Rolniczych, przekształconą w 1950 r. w Instytut Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa, którego został pierwszym dyrektorem. Funkcję tę pełnił przez 18 lat aż do przejścia na emeryturę.

Niestrudzony w dążeniu do dostarczania odbudowywującemu się rolnictwu tak potrzebnej kadry mechanizatorów i konstruktorów maszyn rolniczych, prof. Kanafojski w 1946 r. organizuje na Politechnice Wrocławskiej Katedrę Budowy Maszyn Rolniczych oraz Katedrę Maszynoznawstwa Rolniczego na Wydziale Rolnym Uniwersytetu Wrocławskiego. Kierował tymi Katedrami dojeżdżając z Warszawy do połowy 1949 roku. Były to początki dzisiejszej Techniki Rolniczej i Leśnej.

W 1952 r. prof. Kanafojski został wybrany członkiem korespondentem PAN, a następnie członkiem rzeczywistym i członkiem Prezydium PAN. W 1954 r. mianowany zostaje profesorem zwyczajnym. Dorobek naukowy Profesora to ponad sto publikacji, wśród których jest tak fundamentalna pozycja, jak wielotomowa monografia pt." Teoria i konstrukcja maszyn rolniczych", która została przetłumaczona i wydana w wielu językach. Nad dziełem tym, ciągle je poprawiając i uzupełniając najnowszą wiedzą, pracował Profesor do ostatniej chwili życia, a jeden z tomów opuścił drukarnię w dniu Jego śmierci.

Za zasługi dla kraju Profesor był odznaczony trzykrotnie Krzyżem Walecznych, Państwową Nagrodą Naukową I stopnia, indywidualną i zespołową Nagrodą Ministra Szkolnictwa Wyższego i Techniki oraz Krzyżem Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a także Orderem Sztandaru Pracy II klasy.

Pierwsze wykłady i ćwiczenia z maszynoznawstwa rolniczego dla studentów Wydziału Rolniczego prowadził prof. dr Czesław Kanafojski a ćwiczenia prowadzili: mgr inż. Jan Markowicz i mgr inż. Zygmunt Miller. Przed Katedrą na samym początku jej działalności stanęły poważne zadania, gdyż już w latach 1949/50-1951/52 trzeba było zorganizować nauczanie w ramach specjalizacji "mechanizacja rolnictwa". Specjalizację tę ukończyło ogółem 65 absolwentów, w tym 12 ze stopniem magistra.